تحلیل زمانی در بورس بر اساس زمان بررسی و سنجیده می شوند. همانطور که می دانید قیمتها و اطلاعات بازارها به عوامل زمانی وابسته هستند و تابع زمان هستند. هنگامی که به این قیمتها روی نمودارها یا تابلوها نگاه میکنیم میخواهیم از تغییرات آنها در گذشته با خبر شویم. وقتی در بازار سهام، تحلیل تکنیکال قیمت انجام میشود، این کار با استفاده از یک مجموعه زمانی (Time Series) انجام میشود که قیمتها را در فاصلههای زمانی مشخص در بازار بورس نشان میدهد.
یک تحلیل زمانی در بورس شامل مجموعهای از نقاط داده (قیمت) به شکل فهرست یا گراف و ایندکس است که بر اساس ترتیب زمانی مشخص شده باشند. قیمتهای سهام بر روی یک مجموعه زمانی ثبت میشود و در تحلیل قیمت سهام، رابطه آنها از نظر زمانی مورد بررسی قرار میگیرد.
پیشنهاد ویژه: تمامی اندیکاتورهای خرید و فروش
در تحلیل زمانی در بورس به جای قیمتها، این نقاط و اطلاعات زمانی هستند که مورد تحلیل قرار میگیرند. این تحلیل با استفاده از سطوح بازگشتی فیبوناچی (Fibonacci retracement levels)، و نقاط زمانی فیبوناچی (Fibonacci Time Zones) انجام میشود. هم سطوح بازگشتی و هم نقاط زمانی فیبوناچی بر اساس توالی اعداد فیبوناچی استوار شده است.
در توالی اعداد فیبوناچی هر عددی به سادگی حاصل جمع دو عدد قبل از خود است. 0، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144 و الی بی نهایت. یکی از ویژگیهای این توالی این است که در آن هر عدد 1.618 برابر بزرگتر از عدد قبلی خود است. این رابطه بین تمام اعداد در این سیستم همان پایه ضریبهای فیبوناچی است که معامله گران تکنیکال برای تعیین سطوح بازگشتی در بورس از آن استفاده میکنند. از این ضریب به عنوان ضریب طلایی فیبوناچی یا معیار فیبوناچی هم یاد میشود.
سطوح بازگشتی فیبوناچی
سطوح بازگشتی فیبوناچی خطوط افقی روی نمودار هستند که محلهای احتمالی حمایت و مقاومت در بازار بورس را مشخص میکنند. سطحها با استفاده از دو نقطه بالا و پایین در نمودار تشکیل میشوند. هر سطحی با یکی از ضریبها یا درصدهای بالاتر از خود هماهنگ میشود.
این خط نشان میدهد که چقدر حرکت قبلی قیمت بازگشت داشته است. و اینکه جهت روند یا ترند قبلی به احتمال زیاد ادامه مییابد. به هر ترتیب قبل از اینکه این اتفاق بیافتد، ارزش دارایی اغلب به یکی از ضریبهایی که در بالا آمده باز میگردد.
مقاله آموزش پولبک در بورس | شناسایی pullback را حتما مطالعه کنید
بازگشت یا ریتریسمنت های فیبوناچی یکی از ابزارهای محبوب در میان معامله گران بازار بورس محسوب میشوند. در تحلیل تکنیکال، یک بازگشت فیبوناچی با تعیین دو نقطه (اغلب یکی بالا و یکی پایین) روی یک نمودار قیمت سهام ایجاد میشود و فاصلهی عمودی بین آنها با ضریبهای کلیدی فیبوناچی 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8%، و 100% تقسیم میشود. هنگامی که این سطوح مشخص شوند خطوط افقی کشیده شده و برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت احتمالی به کار میآیند.
در توضیح این بخش از تحلیل زمانی در بورس باید گفت بازگشتهای زمانی فیبوناچی بازگشتهایی (retracements) هستند که نقاطی در زمان را مشخص میکنند که در آن حرکت بازار به احتمال زیاد منجر به توقف یا واژگون شدن یک روند قیمت میشود. آنها در این نقاط که قیمت واژگون میشود محدوده بازگشت و حجم بازگشت آن را مشخص میکنند.
نقاط زمانی فیبوناچی
در مقدمه این مطلب از تحلیل زمانی در بورس توالی اعداد فیبوناچی را بررسی کردیم. نقاط زمانی فیبوناچی اعمال کردن این توالی بر روی نقاط زمانی است. برای مثال فرض کنید یک تاریخ شروع مثل اول مرداد داریم، این روز اول (0) در نظر گرفته میشود. اولین خط عمودی نقطه زمانی فیبوناچی بعد در روز بعد ترسیم میشود (1)، خط بعدی دو روز بعد ترسیم میشود (2)، بعدی سه روز بعد (3) بعدی پنج روز بعد (5)، بعدی هشت روز بعد و الی آخر.
بعضی از پلتفرمهای نمودارکشی به شما اجازه میدهند که نقطه شروع خود را (0) و اولین نقطه خود را (1) قرار دهید. این یعنی میتوانید مشخص کنید فاصله(0) تا (1) چه مقدار باشد. عدد بعدی در توالی وابسته به حجم زمانی که در نظر گرفته شده خواهد بود.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش الگوهای کندل استیک | کندل استیک ژاپنی را مطالعه کنید
نقاط زمانی فیبوناچی در اصل به ما میگویند که بعد از هر بالا یا پایین شدنی، یک بالا یا پایین شدن دیگر نیز با فاصله مشخصی از نقطه شروع در بورس اتفاق میافتد. نقاط زمانی فیبوناچی هیچ کاری با قیمت ندارند و تنها زمان را نمایش میدهند. بنابر این ممکن است نقاط زمانی بالا یا پایین شدنهای کوچک، و یا بزرگ را نمایان کنند.
از نقاط زمانی فیبوناچی میتوان برای تایید معاملات یا تحلیلها استفاده کرد. برای مثال، اگر قیمت در حال وارد شدن به یک محدوده حمایت باشد و همزمان در یک نقطه زمانی فیبوناچی هم باشد، و بعد قیمت از محدوده پشتیبانی به بالا حرکت کند، این دو روش یکدیگر را تایید کردهاند.
پیشنهاد میشود از مقاله کاربردی نمودارهای نقطه و شکل در تحلیل تکنیکال بازدید کنید
تفاوت نقاط زمانی و سطوح بازگشتی
نقاط زمانی فیبوناچی خط های عمودی هستند که دورههای زمانی آینده که در آن قیمت میتواند افزایش، کاهش یا واژگونی داشته باشد را نمایان میکنند. بازگشتهای فیبوناچی محدودههایی را نمایش میدهند که قیمت بعد از یک بالا یا پایین شدن به آنها باز میگردد. به این ترتیب بازگشتهای فیبوناچی قیمت-محور بوده و محدودههای حمایت یا مقاومت را بر اساس اعداد فیبوناچی در بازار بورس مشخص میکنند. در مقابل نقاط زمانی فقط زمان-محور هستند و تغییرات قیمت را از نظر نقطه زمانی مشخص میکنند
نقاط زمانی در بورس از این جهت که شروعی دارند که توسط معامله گر تعیین میشود ابزارهایی ذهنی هستند. به عبارت دیگر هیچ نقطه شروع مشخصی ندارند و تحلیل گران تکنیکال با توجه به اطلاعات و باورهای خود نقطه شروع آنها را انتخاب میکند. به هر ترتیب اگر این نشانگرها درست تنظیم شده باشند میتوانند محدودههای زمانی که در آنها قیمت ممکن است بالا یا پایین شود را نمایش میدهند. اما باز ممکن است این بالا یا پایین شدن بسیار کوچک یا خیلی بزرگ باشد. چرا که نقاط زمانی هیچ اطلاعاتی راجع به درجهی حرکت قیمت ارائه نمیدهد.
استفاده از نشانگر نقاط زمانی به تنهایی توصیه نمیشود. بهتر است از آنها در ترکیب با تحلیل ترند و تحلیل کنش قیمت استفاده کرد. به عبارت دیگر از آنها برای تایید یک فرض میتوان استفاده کرد.
سطوح بازگشتی فیبوناچی پر استفاده ترین ابزار در بین ابزارهای فیبوناچی در بورس محسوب میشوند. این تا حدی به خاطر سادگی نسبی آنها و تا حدی هم به خاطر قابل اعمال بودن آنها روی تقریبا هر ابزار معامله گری دیگری است. از آنها میتوان برای ترسیم خطوط حمایت، شناسایی سطوح مقاومتی، گذاشتن سفارشهای توقف ضرر، و تعیین قیمتهای هدف استفاده کرد.
همچنین می توانید آموزش خطوط حمایت و مقاومت در بورس (Support-Resistance) را مطالعه کنید.
کاربرد ابزارهای فیبوناچی در تحلیل زمانی در بورس
ابزارهای فیبوناچی در نرم افزارهای تریدر کاربردهای زیادی در بازار بورس دارند. ابزارهای مرتبط با تحلیل زمانی در برس شامل دو نوع کلی ابزارهای فیبوناچی میشود. این دو ابزار با یکدیگر از نظر فنی یک تفاوت ساده دارند. یکی از آنها برای ترسیم و استفاده نیاز به دو نقطه دارد. دیگری برای ترسیم و استفاده نیاز به سه نقطه دارد. ابزارهای دو نقطهای شامل سه ابزار بازگشت زمانی، اکستنشن، و دورههای زمانی میشود. در بخش ابزارهای سهنقطه ای هم ابزار پروجکشن زمانی وجود دارد. در ادامه به توضیح کارکرد هر یک از این ابزارها میپردازیم.
ابزار بازگشت زمانی فیبوناچی
بالاتر راجع به سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل زمانی در بورس توضیحاتی ارائه دادیم. ابزار بازگشت زمانی فیبوناچی کاربرد این مفهوم در نرم افزارهای تریدر است. روش استفاده از ابزار بازگشت زمانی بسیار آسان است. برای این کار کافی است کاربر دو نقطه که اغلب یکی بالا رفتن و یک پایین آمدن در نمودار قیمتها است را انتخاب کنید.
با استفاده از این ابزار سطوح حمایت و مقاومتی قیمت که در اینجا اغلب رو به پایین حرکت میکند از نظر تحلیل زمانی در بورس مشخص میشود. با استفاده از این ابزار تحلیلگر متوجه میشود که یک تغییر یا حرکت در قیمت چقدر بازگشت خواهد داشت. این ابزار با استفاده از ضریب های فیبوناچی به این تحلیل میرسد.
با استفاده از این ابزار میتوان در تغییرات قیمت مقدار بازگشت قیمت را مشخص کرد. استفاده از این ابزار با این فرض که در هر تغییر قیمت دورهی بازگشتی دارد انجام میشود.
پیشنهاد می کنم مقاله روانشناسی بازار بورس چیست و چگونه میتوان از آن برای سودآوری استفاده کرد؟ را مطالعه کنید
ابزار خط های اکستنشن زمانی فیبوناچی
سطح اکستنشن (گسترش) فیبوناچی ابزار دیگری از فیبوناچی است که در تحلیل تکنیکال بازار بورس کاربرد زیادی دارد. برای به دست آوردن سطح اکستنشن مانند ابزار قبل نیاز به تعیین دو نقطه روی نمودار دارید. این سطح با استفاده از «نسبت طلایی فیبوناچی» یا همان ضریب 1.618 ترسیم میشود.
معاملهگران بورس میتوانند به دو روش از این ابزار استفاده کنند. روش اول به معاملهگر کمک میکند تا بر روی یک محدوده به عنوان محدوده هدف تمرکز کند. با استفاده از ضریب فیبوناچی در اینجا میتوان به حرکت قیمتی رسید که به صورت طبیعی در چارت جریان دارد. در روش دوم ابزار اکستنشن به معاملهگر کمک می کند تا سطحی را مشخص کند که در آن قیمت پس از یک رشد طبیعی رو به نزول میگذارد.
مقاله امواج الیوت در تحلیل تکنیکال چیست و این امواج چه کاربردی دارد؟ را حتما مطالعه کنید
روش اول استفاده از ابزار اکستنشن به خصوص برای این دسته از معاملهگران کارایی دارد. با استفاده از این روش و محاسبه نرخ پیشروی بر اساس ضریب طلایی فیبوناچی این معاملهگران به روند احتمالی حرکت قیمت پی میبرند. این به آنها کمک میکند بدانند که قیمت به احتمال زیاد به کدام جهت خواهد رفت. بر این اساس آنها میتوانند تصمیم بگیرند که در چه زمانی سهام خود را واگذار کنند تا بیشترین سود را ببرند.
از سوی دیگر بسیاری از معاملهگران هستند هنگامی که متوجه یک روند یا ترند میشوند برای پیدا کردن نقطه دقیق وارد شدن مشکل دارند.
روش دوم استفاده از ابزار اکستنشن در تحلیل تکنیکال است که به این دسته از معاملهگران کمک می کند تا نقطه مناسب برای وارد شدن در یک روند رو به رشد در بازار بورس را پیدا کنند. روش کار به این صورت است که معاملهگر باید صبر کند تا روند بازگشتی یا افت قیمت به نسبت ضریب 1.618 برسد. سپس باید به دنبال سیگنالهایی بگردد که نشان از روند رشد طبیعی قیمت دارند.
پیشنهاد می کنم حتما مقاله تابلو خوانی در بورس – (آموزش کاربردی تابلو خوانی) را مطالعه کنید
دوره های زمانی فیبوناچی
این دوره ها بر اساس فواصل زمانی فیبوناچی تعریف میشوند. در بخش نقاط زمانی فیبوناچی این فواصل توضیح داده شدند. استفاده از این ابزار به معامله گر کمک میکند تا زمان های احتمالی تغییر در قیمت در بورس را پیشبینی کند. قاعده کلی در این فواصل با استفاده از همان ضریب طلایی فیبوناچی تعریف میشود. طبق این قاعده هر تاریخ جدیدی حاصل نسبتی از دو تاریخ یا دوره پیش از خود است.
برای استفاده از این ابزار نیز مانند ابزارهای قبلی فیبوناچی به دو نقطه نیاز است. تنها تفاوت در دوره های زمانی با ابزارهای بازگشت و گسترش، این است که برای تحلیل زمانی در بورس از دو نقطه اوج یا دو نقطه زیر استفاده میشود. این کار باعث میشود حرکت آتی قیمت در نسبت بین این دو نقطه مشخص شود. این ابزار یک ابزار زمان محور است و هیچ اطلاعاتی راجع به شدت و حجم تغییر قیمت نمیدهد. این ابزار فقط محدوده زمانی تغییر قیمت را مشخص میکند. با استفاده از این ابزار معاملهگران محدودههای مناسب برای ورود/خروج در بازار را تعیین میکنند.
همچنین می توانید از فیلترهای کاربردی دیده بان بازار بورس استفاده نمایید. این مجموعه شامل بیش از 500 فیلتر کاربردی می باشد.
ابزار پروجکشن زمانی
ابزار پروجکشن زمانی ترکیبی از اکستنشنهای فیبوناچی با دورههای زمانی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بورس است. در حالی که خیلی شبیه به اکستنشنهای فیبوناچی ترسیم میشوند، واجد همان خط های عمودی هستند که در دوره های زمانی ترسیم میشود. روزهای پروجکشن زمانی فیبوناچی روزهایی هستند که قرار است در آنها یک رویداد قیمت اتفاق بیافتد. رویداد قیمت میتواند بالا رفتن یا پایین آمدن یا تغییر در سیر حرکت آن است.
این روش تحلیل زمانی در بورس دارای ارزش پیشبینی است. فرض بر این است که با کمک این ابزار معاملات در تاریخهای وقوع تغییرات در قیمت انجام میشوند، نه بعد از این تغییرات. این مفهوم به این ترتیب مفهومی پویا است.
همان طور که در بالا اشاره شد از نقاط زمانی فیبوناچی میتوان و بهتر است برای تایید معاملات یا تحلیلها استفاده کرد. برای مثال، اگر قیمت در حال وارد شدن به یک محدوده حمایت باشد و همزمان در یک نقطه زمانی فیبوناچی هم قرار داشته باشد، و بعد قیمت از محدوده حمایت به بالا حرکت کند، این دو روش یکدیگر را تایید کردهاند. استفاده از پروجکشن زمانی فیبوناچی برای زمانبندی تایید معاملات به عنوان یک روش ترکیبی می تواند به معامله گر برای ساختار دادن و تحلیل معاملات خود کمک کند.
استفاده از این ابزارها اغلب به صورت ترکیبی و برای ایجاد اطمینان انجام میشود. این ابزارها با وجود قابلیت بالایی که برای کاربردی شدن دارند امکان خطا نیز دارند. از سوی دیگر، در حالی که بسیاری از معاملهگران بورس مدعی کاربردی بودن و درست بودن کارکرد این ابزارها هستند، بسیاری نیز از عدم کارکرد درست آنها شاکی هستند. واقعیت این است که هر دو دسته درست میگویند و در حالی که این ابزار برای برخی کارآیی دارند، برای بسیاری منجر به اشتباه میشوند. استفاده از این ابزارها جنبهی عینی ندارد.
پیشنهاد ویژه: تمامی اندیکاتورهای کاربردی بورس
جمعبندی
دو مفهوم اصلی در تحلیل زمانی در بورس شامل سطوح بازگشتی فیبوناچی و نقاط زمانی فیبوناچی هستند. در این مطلب در ابتدا این دو مفهوم را بررسی کردیم. سپس کارکرد آنها در تحلیل تکنیکال را معرفی کردیم و در ادامه تفاوت این دو ابزار تحلیلی اصلی فیبوناچی را مشخص کردیم. سپس کاربرد ابزارهای فیبوناچی در تحلیل زمانی در بورس با استفاده از نرم افزارهای تریدر را معرفی کردیم. در این بخش به معرفی چهار ابزار فیبوناچی که در نرم افزارهای تریدر کاربرد دارند پرداختیم. این چهار ابزار شامل ابزار بازگشت زمانی، ابزار خط های اکستنشن زمانی، دورههای زمانی و ابزار پروجکشن زمانی میشود.
ابزار بازگشت زمانی فیبوناچی برای شناسایی محدودههایی که در آنها تغییر روند قیمت رخ میدهد در تحلیل تکنیکال بورس کاربرد دارند. این ابزار بر این اصل که هر بار بالا یا پایین شدن قیمت یک محدوده بازگشت دارد استوار است. با استفاده از این مفهوم هر نقطه بالا یا پایین قیمت با بازگشت روند پیش قابل اندازهگیری است.
ابزار خط های اکستنشن زمانی فیبوناچی برای تعیین محدوده زمانی مناسب هستند. معاملهگران با استفاده از این ابزار میتوانند محدودههای زمانی که قیمت تغییر میکند را انتخاب کنند. آنها با استفاده از ابزار اکستنشن زمانی میتوانند محدوده هدف برای قیمت تعیین کنند.
در ادامه مطلب تحلیل زمانی در بورس از سایت اندیکاتور بورس دورههای زمانی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را بررسی کردیم. این ابزار زمانهای احتمالی تغییر در قیمت را با استفاده از ضریب طلایی فیبوناچی پیشبینی میکند. معاملهگران از این ابزار برای شمارش روزها از اولین معامله استفاده میکنند.
ابزار پروجکشن زمانی یک ابزار ترکیبی در بازار بورس است. این ابزار با استفاده از دو ابزار سطوح بازگشتی و نقاط زمانی کار میکند. معاملهگران از این ابزار برای تعیین روزهای معامله استفاده میکنند. آنها با استفاده از این ابزار دورههای معامله و نرخ رشد را تعیین میکنند.